Trước nhà trường thì cha mẹ chính là người giáo dục đầu tiên cũng là người giáo dục cả đời cho con cái. Dù không phải hoàn toàn nhưng cách giáo dục của cha mẹ cũng chiếm một phần lớn đến tương lai của con.
Cấp độ 1: Coi con là "tất cả", con cái chính là cuộc sống
Nhiều người cho rằng, nỗi buồn lớn nhất của một gia đình đó là nuôi dạy con trở thành "kẻ thù" trong khi vốn đã là quan hệ ruột thịt thân thiết. Những bậc cha mẹ hay khiến con cái tự xa cách với mình thường có một điểm chung đó chính là coi con cái là cả "sinh mệnh", dành cho chúng một tình yêu quá lớn đến nỗi chúng bị "ngộp thở".
Việc dành tình yêu cho con hoàn toàn không sai nhưng nó trở nên quá lớn cũng là một tai họa, nhất là khi sau khi làm bố mẹ lại quên mất làm sao để là chính mình. Đằng sau hầu hết các mối quan hệ căng thẳng giữa cha mẹ và con cái, thường xuất hiện những bậc cha mẹ coi con như sinh mệnh và yêu con đến nỗi không để chúng có một chút riêng tư. Họ thức khuya dậy sớm, ăn uống qua loa, dành hết thời gian, tinh thần và tiền bạc cho con cái. Những điều “tốt đẹp” mà cha mẹ dành cho con cái không có gì gọi là “xấu”. Chỉ là tình yêu cho con quá lớn, quá kiểm soát, khiến con cái cảm thấy tù túng và vô cùng ngột ngạt.
Cha mẹ nên biết một thực tế rằng, điều mà trẻ sợ nhất không phải là áp lực học hành hay không có thời gian để vui chơi mà chính là tình yêu thương quá lớn của cha mẹ khiến chúng cảm thấy ngộp thở, thứ tình cảm đó giống như một cái "gông" kìm chặt lấy con. Theo các chuyên gia, muốn biết tình yêu của mẹ dành cho con của mình có thông minh sáng suốt hay không thì hãy xem liệu người mẹ có sẵn sàng nới lỏng cho con cái và cổ vũ tính tự lập và phát huy chính kiến của con cái hay không. Nếu cha mẹ biết cách buông bỏ, trút bỏ nỗi lo lắng trong lòng để tìm lại chính mình cũng tức là trả lại cơ hội tự phát triển và trưởng thành cho con cái. Điều này không đồng nghĩa với việc xóa bỏ khoảng cách giữa cha mẹ và con cái.
Cấp độ 2: Con cái là sự "kế thừa", con cái phải nghe lời cha mẹ
Sự tiếp nối của cuộc sống không phải là tiếng khóc của một đứa trẻ mới chào đời mà đó chính là khi đứa trẻ đã đủ trưởng thành và có thể tìm kiếm vị trí của bản thân trong cuộc đời, biết cách đối mặt và hiểu hơn về cuộc sống với một cái nhìn hoàn thiện hơn. Nhiều cha mẹ cho rằng, cha mẹ vốn đã nếm trải cuộc đời nhiều hơn con, là cha mẹ của con, mang lại cuộc sống này cho con, nhất định con sẽ không sai nếu con nghe theo lời của cha mẹ...Viện cớ vì muốn tốt cho con, các bậc cha mẹ gần như đang kiểm soát toàn bộ cuộc đời của một đứa trẻ.
Không thể phủ nhận rằng cha mẹ giống như một cái cây to, một người khổng lồ, con cái đứng trên vai của cha mẹ, chúng có lẽ thực sự ít giẫm phải những hố sâu, và đường đời sẽ suôn sẻ hơn. Tuy nhiên, mỗi đứa trẻ có cuộc sống và suy nghĩ, thông qua nỗ lực của bản thân, có làm sai, thất bại, tiến bộ, từ đó không ngừng cảm nhận được giá trị bản thân và ý thức được bản thân. Đây là những gì chúng muốn. Tình yêu thương tốt nhất mà cha mẹ dành cho con cái không phải là tạo ra một “môi trường tốt”, cũng không phải là tạo ra một “không gian an toàn”. Sự giáo dục tốt nhất chính là nên để trẻ tự chắp đôi cánh và dũng cảm bay lên.
Cấp độ 3: Đối xử với con cái như "những đứa trẻ" và để chúng tự tìm cho mình một phiên bản hoàn hảo nhất
Giáo dục con cái là một con đường dài, và gương mẫu là một con đường tắt. Trong quá trình nuôi dạy con, không phải con cái cần trưởng thành, mà chính là cha mẹ. Cha mẹ nào từng bị tổn thương trong thời thơ ấu, thì sự xuất hiện của một đứa trẻ nên là thời điểm tốt nhất để tự chữa lành vết thương, thay vì để giữ lại sẹo này. Những gì cha mẹ từng muốn học nhưng bị trì trệ lại bởi nhiều lý do khác nhau. Sự xuất hiện của con bạn là cơ hội để bạn thực hiện ước mơ của mình và cùng con học hỏi và phát triển. Cha mẹ nào giỏi hoàn thiện bản thân thì con cái sẽ càng tỏa sáng. Giáo dục cho trẻ em cũng cần có sự thoải mái, cởi mở và cần có năng lượng tích cực.
Người làm cha mẹ đang ở cấp độ nào, tương lai của con sẽ ở cấp độ ấy. Một đứa trẻ sẽ trở thành người như thế nào phụ thuộc vào giá trị của tình yêu thương, sự đồng hành và hình mẫu mà chúng nhận được từ chỗ của người giáo dục chúng. Cha mẹ là những nhà giáo dục đầu tiên của con cái, và họ cũng là những nhà giáo dục suốt đời. Các bậc cha mẹ chỉ muốn con cái của họ đi theo con đường của họ, con đường của bạn bây giờ là con đường của con bạn sẽ nhìn lại trong tương lai. Khi bạn suy nghĩ chín chắn để nhìn nhận cuộc sống, suy ngẫm về quá khứ và không ngừng sửa đổi, điều chỉnh bản thân trong cuộc sống, điều khắc sâu trong trái tim trẻ em chính là tương lai chứa đầy những khả năng vô hạn.
